سیستم برق خودرو به واسطه به حرکت درآوردن خودرو، از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است. در این مقاله با سیستم برق خودرو به طور کامل آشنا می شوید. در ادامه عنوان های زیر توضیح داده خواهد شد:
- قطعات تشکیل دهنده سیستم برق خودرو و توضیح هرکدام
- رنگ سیم ها در خودرو به چه معناست؟
- سیستم برق خودرو چه کاربرد هایی دارد؟
- تولید کننده برق در خودرو چه وظیفه ای دارد؟
- عیب یابی برقی خودرو
- برق آمپلی فایر ماشین
- عیب یابی برق دزدی خودرو
- کمپرسور کولر خودرو
- نکاتی راجع به سیستم برق خودرو
قطعات تشکیل دهنده سیستم برق خودرو:
قطعات تشکیل دهنده سیستم برق خودرو به دو دسته تقسیم می شوند
خرید انواع سوکت خودرو در فروشگاه بست سرا
دسته اول قطعاتی هستند که برق مصرف می کنند مانند
- انژکتور
- کامپیوتر اتومبیل
- چراغ ها
- کمپروسور
- و غیره
دسته دوم قطعاتی هستند که برق رسانی را انجام می دهند مانند:
باتری خودرو
که از آنجایی که منبع برق خودرو است کار دخیره سازی برق را انجام می دهد. وقتی خودرو روشن است، سیستم برق رسانی برق موردنیازش را از طریق تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی تامین می کند. اما هنگامی که خودرو خاموش است، باتری برق موردنیاز قطعه هایی مثل استارت خودرو، فلاشرها، بالابر شیشه، سیستم صوتی و… تامین می کند. یعنی اگر باتری نباشد، خودرو روشن نمی شود چون انرژی اولیه برای استارت را باتری تامین می کند. معمولا باتری ها دو سال عمر دارند و پس از دوسال باید آن ها را عوض کنید ولی مواردی مانند لرزش بیش از حد یا گرمات از عمر مفیدشان کم می کند. امروزه اکثرا خودرو از دو نوع باتری سرب اسیدی یا تر و یا باتری های اتمی یا خشک استفاده می کنند.
دینام خودرو
که برق را در خودرو تولید می کند. در واقع با تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی باتری را پر می کند. این قطعه که در واقع مانند یک ژنراتور کار می کند انرژی مکانیکی موتور را به واسطه ی یک تسمه به نام تسمه دینام دریافت کرده و برق می سازد و نیاز قسمت های مختلف را تامین می کند. باتری خودرو توسط همین دینام شارژ می شود پس اگر دینام خراب باشد، باتری هم خالی می شود. و می تواند علت داغ شدن سیم منفی ماشین نیز باشد اگر تسمه ی دینام پاره یا خوردگی داشته باشد، باید به سرعت عوض شود وگرنه هم دینام و هم باتری از کار می افتند.
کوئل خودرو
که به واسطه تقویت برق باتری، استفاده از شمع و تولید جرقه را ممکن می کند. برقی که در باتری و دینام تولید می شود 12 ولت است که این ولتاژ توانایی ایجاد جرقه توسط شمع را ندارد. بنابراین کوئل این کار را انجام می دهد. در واقع کوئل، ترانسفورماتور فشار قوی ای است برق دینام و باتری را تقویت می کند وبه شمع می رساند.
دلکو خودرو
دلکو وظیفه ی قطع و وصل جریان به واسطه توزیع جریان برق ایجاد شده در کوئل را دارد. در واقع دلکو ولتاژ بالایی که در کوئل تولید شده را بین شمع ها تقسیم می کند.
شمع خودرو
شمع جرقه ای در پیشرانه خودرو برای ایجاد احتراق ایجاد می کند. شمع آخرین قطعه در مدار جرقه سیستم برق رسانی خودرو است. کیفیت جرقه زدن و زمانش روی عملکرد موتور بسیار تاثیرگذار است. شمع ها انواع مختلفی از جمله شمع گرم، شمع سرد، شمع نیکلی، شمع ایریدیومی، شمع پلاتینیومی و شمعهای چند الکترودی دارند که کیفیت آن ها متفاوت است. که ما در بست سرا هر دو مدل شمع بوش روسی بسته 10 عددی و شمع بوش آلمانی 4 عددی بفروش میرسانیم
وایر شمع خودرو
وایر شمع خودرو که سیم های عایق داری هستند که برق را به شمع می رسانند. چون ولتاژ برق دینام و باتری بسیار بالاست و به سیم های ولتاژ بالا نیاز است. هرچقدر کیفیت وایرها بالاتر باشد جریان برق ولتاژ بالا با اتلاف کمتری به شمع ها می رسد. اگر لایه عایق این وایر ها آسیب ببیبند، خراب می شوند و این اتفاق باعث افزایش مصرف سوخت و عملکرد بد پیشرانه خودرو می شود. اگر این وایر شمع ها در محل اتصال به شمع یا کوئل شل شوند، خودرو استارت نمی خورد.
مدار های الکتریکی خودرو
مدار های الکتریکی که شامل مدار اصلی و فرعی و تقسسیم بندی سیستم برق رسانی خودرو هستند. جرقه، مدار روشنایی و مدار شارژ جز مدار اصلی هستند.
آفتامات خودرو
آفتامات که ولتاژ تولید شده توسط دینام را منظم می کند چون برق تولید شده توسط دینام منظم نیست و نوسان دارد.
فیوزهای خودرو
فیوزها هنگام اتصالی ها یا افزایش بیش از حد جریان عبوری از آسیب دیدن سیستم برق خودرو جلوگیری می کند. در واقع راهکاری که فیوز ها با آن کار می کنند این است داخل هر فیوز سیم های نازکی هست که توانایی عبور جریان بالای برق را ندارند و اگر جریان بیش از حدی به آن وارد شود فیوز می سوزد و این باعث می شود از آسیب های جدی ای که ممکن است به سیستم برق برسد جلوگیری شود. معمولا هر خودرو یک جعبه فیوز دارد که فیوز مدار های مختلف در آن وجود دارد. فیوز ها حتما باید به صورت مداوم بررسی شوند تا اگر لازم بود آن ها را عوض کنید. اگر تعویض به موقع اتفاق نیفتد، خسارات جبران ناپذیری به سیستم برق خودرو وارد می شود. برای چک کردن فیوز ها باید آن ها را از محل اتصال جدا کنید و یک جریان سنج دو تیغه به آن متصل کنید. البته اکثر مواقع با مشاهده هم می توانید متوجه سوختن یا پریدن فیوز شوید.
کنترل کننده های جریان برق خود رو
کنترل کننده ها که جریان برق را در بخش های مختلف قطع و وصل می کنند. در واقع باتری خودرو به طور دائم به قطعات مختلف برق رسانی می کند ولی این قطعات فقط در زمان های خاصی به این برق احتیاج دارند. بنابراین به کنترل کننده ای نیاز است که این برق را فقط در مواقعی که قطعات باید کار کنند به آن ها برساند. مثلا فقط در مواقع بارندگی از برف پاک کن و… استفاده شود. این کنترل کننده ها در واقع همان کلید و دکمه هایی هستند که برف پاک کن، چراغ، بالابر شیشه و… را روشن و خاموش می کنند.
سوکت های خودرو
که بین مصرف کننده های برق و سیم ها ارتباط برقرار می کنند. سوکت ها مدار های مختلف را به قطعاتشان وصل می کنند و وصل شدن و جدا شدن آسان را ممکن می کنند. ممکن است از کار افتادگی قطعات بخاطر سوکتشان باشد. ممکن است سوکت ها در ظاهر بی اهمیت به نظر برسند ولی از کار افتادن مهم ترین قطعات خوردو هم می تواند به دلیل خراب شدن سوکت باشد.
سوکت خودرو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اگر سوکت ها نباشند؛ تعمیر خودرو غیرممکن می شود چون راه اتصال سیستم سیم کشی برق خودرو از طریق سوکت هاست. هر قطعه قابل تعویض خودرو که به سیم پیچ ها متصل باشد، باید از سوکت استفاده شود تا امکان تعویض وجود داشته باشد.
اجزای اصلی سوکت ها به چهار دسته تقسیم می شود:
پوسته سوکت: بخش بسیار ظریف و پیچیده ای است و در قسمت بیرونی اش گیره ای وجود دارد که دو نیمه آن را به هم متصل می کند. برای قرار گرفتن پین ها در این قطعه سوراخ هایی وجود دارد. خارهایی مخصوص برای قفل کردن پین ها و شیارهایی برای نگه داشتن واشر های آب بندی وجود دارد.
پین ها: قطعاتی هستند که با مقداری فشار به هم وصل می شوند و جریان الکتریسیته از یک سمت اتصال به سمت دیگری هدایت می کنند. بیرون کشیدن سیم از داخل پین کار سختی است چون یک سر پین ها به قسمت عایق و سر دیگر به قسمت لخت سیم ها متصل است.
نگهدارنده پین: این قطعه ی پلاستیکی از خارج شدن پین ها جلوگیری می کند به این صورت که از جلو داخل اتصال فرو می رود و مقابل خار های پلاستیکی قرار می گیرد.
واشرهای آب بندی: این واشر ها همنانطور که از اسمشان حدس می زنید، اجازه ورود آب به اتصال را نمی دهند.
سیم ها هم جز بسیار مهمی از سیستم برق خودرو هستند. وظیفه اصلی این سیم ها انتقال سیگنال های آنالوگ و دیجیتال و از همه چیز مهم تر رساندن برق تولید شده و یا ذخیره شده در باتری به اجزای دیگر سیستم برق خودرو است. عوامل مختلفی که در انتخاب سیم تاثیر گذار هستند به شرح زیر هستند:
طول سیم
طول سیم ها از این جهت اهمیت دارد که هرچقدر سیم طول بیشتری داشته باشد، مقاومت بیشتری هم خواهد داشت. به این ترتیب هرچقدر طول بیشتری داشته باشد، انرژی بیشتری به صورت گرما هدر می رود. از طرفی همین گرمای تولید شده، شدت جریان مجاز را کم می کند. چون سیم ها طوری طراحی می شوند که گرمای تولید شده باعث ذوب شدن عایق نشود.
جنس سیم
جنس سیم ها بسیار اهمت دارد. اغلب سیم ها از جنس مس ساخته می شوند. هرچقدر کیفیت سیم ها بیشتر باشد، مقاومت بیشتر است یعنی اتلاف انرژی کمتری خواهیم داشت. البته جنس مس مورد استفاده هم بر مقاومت تاثیر گذار است.
سایز سیم
سایز هم بر مقاومت تاثیرگذار است. نسبت سایز و مقاومت عکس است یعنی هرچقدر سایز بیشتر باشد، مقاومت کمتر خواهد بود و هرچقدر سایز کوچک تر باشد، مقاومت بالاتر خواهد رفت.
نحوه سیم پیچی
نحوه سیم پیچی روی گرمای تلف شده خیلی تاثیرگذار است. مثلا اگر در یک سیم پیچ 50 رشته سیم کنار هم باشند در مقایسه با زمانی که فقط یک رشته وجود دارد، جریان کمتری عبور می کند.
همانطور که گفته شد فیوز ها از سیم کشی برق خودرو محافظت می کنند. اگر جریان بیش از حدی به طور ناگهانی سمت قطعه ای از خودرو شود، فیوز با پریدن از آسیب رسیدن به آن جلوگیری می کند. فیوزها از دو تیغه و یک محفظه پلاستیکی که سیم رسانا دارد تشکیل شده اند. سیم رسانای داخل فیوز نقطه ذوب پایینی دارد چون از جنس لحیم است.
رنگ سیم ها در خودرو به چه معناست؟
از آنجایی هر اتومبیل تعداد بسیار زیادی سیم دارد، پیدا کردن سیم متعلق به هر قطعه بسیار سخت است بنابراین شرکت های اتومبیل سازی، با مشخص کردن رنگ خاص برای هر گروه سیم، پیدا کردن آن ها را راحت تر کرده اند.
آبی: سیم بین کلید و چراغ های بزرگ جلوی خودرو
آبی و سفید: برای چراغ نور بالای جلوی خودرو
آبی و قرمز: برای چراغ نور پایین جلوی خودرو
قرمز: بین کلید و چراغهای کوچک جلو و عقب خودرو
زرد: سیم میان دینام و جعبه فیوز و همچنین سیم چراغ شارژ
سبز: سیم های میان فیوز و مصرفکننده ها و همچنین چراغ راهنما
سبز و سفید: چراغ راهنمای سمت راست
سبز و قرمز: چراغ راهنمای سمت چپ
سبز و بنفش: چراغ ترمز
سبز و قهوهای: چراغ دنده عقب
سفید: سیم متصل به کوئل، چراغ روغن و چراغ های اخطار دهنده
مشکی: برای اتصال بدنه
سیستم برق خودرو چه کاربرد هایی دارد؟
- سیستم گرمایشی و سرمایشی
- استارت زدن
- دزدگیر خودرو
- بالا و پایین کردن شیشهها
- عملکرد سوییچ خودرو
- چراغهای راهنما
تولید کننده برق در خودرو چه وظیفه ای دارد؟
تولید برق در خودرو های قدیمی همانطور که توضیح داده شد توسط دینام انجام می شد. ولی در خودرو های جدید این وطیفه را آلترناتور انجام می دهد. این قطعه شبیه به ژنراتور رفتار می کند، انرژی مکانیک را با تسمه از موتور خودرو می گیرد و به انرژی الکتریکی (برق 12 ولتی با آمپر بالا) تبدیل می کند. سپس این برق در باتری ذخیره می شود. در واقع وقتی خودرو روشن است، این قطعه باتری را شارژ می کند.
خرید انواع بست کمربندی در فروشگاه بست سرا
عیب یابی برقی خودرو
سیستم برقی خودرو جز مهم ترین قسمت های هر خودرو به شمار می رود. در خودرو های مدل بالا کامپیوتر خودرو، و جرقه زنی موتور، تنظیم میزان سوخت، افزایش امنیت و دیگر کار های مهم توسط همین سیستم انجام می شود. دیگر قطعات برقی اتومبیل ، لامپ ماشین، چراغهای خودرو، سنسور اکسیژن، کویل، انژکتور و وایر شمع هستند که منبع اصلی تامین برق این ها، باتری است. که خود باتری توسط دینام شارژ می شود.
موارد زیر نشان دهنده مشکل در سیستم برق خودرو است:
- افت ولتاژ هنگام آمپر کشیدن باتری
- دیر روشن شدن خودرو
- نشتی در اسید باتری
- روشن شدن چراع هشدار در کنار صفحه کیلومتر شمار
- کم سو شدن چراغهای خودرو
- از کار افتادن چراغ سقفی خودرو
- از کار افتادن سیستم صوتی
- از کار افتادن ناگهانی موتور
- بروز مشکل در سیستم جرقه زنی
برق آمپلی فایر ماشین
از آمپلی فایر برای تقویت صدای سیستم ماشین استفاده می شود. این آمپلی فایرها کیفیت، قدرت و دقت صدا را به طرز قابل توجهی بالا می برند. همچنین از بهم ریختگی صدای سیستم کم می کنند یعنی باعث می شوند که صدا واضح باشد. برای اینکه آمپلی فایر ماشین را وصل کنید باید پنج اتصال وان باطری، سیم زمین، روشن کردن، ورودی صدا و خروجی صدا را برقرار کنید. برای این کار باید دقت داشته باشید که کابل برق باتری باید به طور مستقیم به قطب مثبت آن وصل شود یعنی باید به اتاقک ماشین کاملا دسترسی داشته باشیم. برای این کار معمولا از کابل هایی با قطر بین 2.5 تا 7.5 استفاده می کنند. البته این میزان برای آمپلی فایرهای مختلف متفاوت است.
عیب یابی برق دزدی خودرو
این اتفاق دلایل مختلفی دارد و اگر به موقع آن را بررسی و رسیدگی نکنید می تواند هزینه های زیادی برای شما داشته باشد. مثلا ممکن است مجبور شوید باتری خودرو را عوض کنید. معمولا برق دزدی خودرو بیشتر توسط این قطعات انجام می شود:
- ضبط ماشین
- دزدگیر
- قفل مرکزی
- وایر شمع
برای تشخیص دلیل برق دزدی خودرو از یکی از دو روش زیر استفاده کنید:
روش اول که با استفاده از آن تشخیص می دهید کدام قطعه در حال برق دزدی است:
اولین قدم برای این کار این است که از یک آمپرسنج استفاده کنید. به این صورت که با باز کردن سر مثبت باتری، آمپرسنج را بین باتری و سر باتری قرار دهید سپس بررسی کنید که آیا برقی در حال مصرف هست یا نه. سپس هر کدام از فیوز ها را بکشید تا متوجه شوید کدام فیوز در حال استفاده از برق است.
روش دوم که با استفاده از آن متوجه می شوید برق دزدی رخ می دهد یا نه:
برای این روش باید خودرو را خاموش کنید و یکی از بست های باتری آن را جدا نمایید. پس از مدتی مثلا روز بعد که خواستید ماشین را روشن کنید، آن بست را سر جایش بزنید و اگر خودرو به راحتی روشن شد، یعنی مشکلی در سیستم برق خودرو وجود دارد و یکی از قطعات در حال برق دزدی است. این مشکل معمولا در دینام ، باتری یا استارت رخ می دهد. پس از متوجه شدن این مشکل سریعا آن را پیگیری و رفع کنید.
کمپرسور کولر خودرو
کمپرسور کولر در واقع از چند سیلندر و پیستون تشکیل شده است. با زدن دکمهac کولر خودرو روشن می شود و گاز خنک کننده را متراکم و فشرده می کند و کندانسور هدایت می کند. نیروی لازم برای این کار متراکم کردن خنک کننده در کمپرسور و هدایتش توسط تسمه دینام انجام تامین می شود.
نکاتی راجع به سیستم برق خودرو
- خودرو به برق 12 ولت برای کارکردن احتیاج دارد.
- آلترناتور با شروع کار موتور، برق تولید می کند و همچنین موازی با باتری نصب می شود.
- برق از ترمینال مثبت به منفی جریان دارد.
- پتانسیل مثبت باتری از طریق جعبه فیوز بین مصرف کننده ها پخش می شود.
- وقتی خودرو خاموش است، برق لازم را از باتری می گیرد.
- وقتی خودرو روشن است، دینام باتری خودرو را شارژ می کند.
- پتانسیل منفی باتری به واسطه ی گیربکس به همه بدنه ی خودرو متصل است.
- در خودروهای پیشرفته، کامپیوتر خودرو مقدار سوخت مصرفی را کنترل و تنظیم می کند.
برای خرید شلنگ ماشین می توانید با تیم فروش بست سرا تماس حاصل فرمایید.